Het is een wrang gegeven: als mensen zich met psychische klachten bij de huisarts melden, is de nood vaak hoog. Als ze verwezen worden naar de specialistische ggz, komen ze op een wachtlijst. Juist op het moment waarop de behoefte aan hulp groot is, gebeurt er dan te vaak maar weinig. De burger (nog geen cliënt) moet wachten tot er plek is. Contact met de toekomstige hulpverlener is er meestal niet in de wachttijd. GGNet wil daar verandering in brengen, door direct vanaf de verwijzing contact te onderhouden met de mensen op de wachtlijst en hen te ondersteunen met tips en informatie over wat je kunt doen in die wachttijd om aan je gezondheid te werken. Al dan niet in combinatie met hulp en ondersteuning uit het sociale domein en herstelinitiatieven.
Wachten is zwaar
‘De wachttijd tot intake en behandeling zijn voor de meeste mensen heel zwaar’, zegt Maarten van Triest, manager ambulante zorg bij GGNet in Zutphen. ‘Op een wachtlijst belanden en vervolgens wekenlang niets horen, is dan erg frustrerend: er is geen helder perspectief. Mensen willen zich gezien en gehoord voelen. Voor veel mensen geldt dat hun leven op dat moment in de pauzestand staat; ze wachten op de eerste stappen naar verbetering. Met de pilot die we hier in Zutphen zijn gestart, willen we daar invulling aan geven.’
‘Uit gesprekken met klanten komt de behoefte om al iets te kunnen doen steeds weer naar voren’, vult Carla Roovers, aanjager vernieuwingen binnen het innovatieteam van GGNet, aan. ‘Het staat steeds met stip op een bij ervaringen die we ophalen bij klanten. Uiteraard doen we ons best om die wachttijden terug te dringen, maar we weten ook dat ze er vrijwel altijd zullen zijn, lang of kort. Wat kunnen we dan doen om die wachttijd om te vormen tot starttijden? Met die vraag zijn we aan de slag gegaan.’
Screenen en aan de slag
De mensen die op de wachtlijst staan bij GGNet Zutphen voor een intake krijgen toegang tot een cliëntenplatform (Karify), waar ze informatie vinden over GGNet. Daarnaast vinden ze ook een overzicht van hulpbronnen om de wachttijd door te komen. Denk aan apps, websites, maar ook andere vormen van hulp, bijvoorbeeld via Ixta Noa, het herstelcentrum in de gemeente Zutphen. ‘Op die manier help je mensen op weg en bied je handvatten om zelf aan de slag te gaan, gericht op stabilisatie van hun situatie of zelfs stapjes richting herstel’, aldus Maarten van Triest.
Tijdens de wachtperiode worden mensen ook met enige regelmaat geïnformeerd over de voortgang, bijvoorbeeld per brief en berichten via het cliëntenplatform. ‘Op die manier kun je systematisch contact onderhouden, zonder dat dat de behandelaren tijd kost’, legt Carla Roovers uit.
Beter voorbereid
De pilot in Zutphen draait nu drie maanden. ‘Binnenkort onderzoeken we hoeveel mensen gebruik maken van de digitale omgeving. We denken dat het zo’n 60 procent van de wachtenden zullen zijn’ vertelt Carla Roovers. ‘We willen ervoor zorgen dat GGNet voor de wachtenden minder aanvoelt als een black box, dat ze ook in dit stadium al meer verbondenheid voelen. En natuurlijk dat ze zich gezien en gehoord voelen. Hopelijk wordt het “uitzitten” van de wachttijd zo iets gemakkelijker voor ze. Daarnaast biedt het aankomende cliënten de mogelijkheid om zich een beter beeld te vormen voordat intake en behandeling starten. Ook is er een overzicht van vragen die je aan je intaker en behandelaar kunt stellen .’
Verbreden
In alle vijf de regio’s voor Ambulante Behandeling wil GGNet deze manier van werken inzetten. Naast de pilot in Zutphen willen nog dit jaar twee andere locaties hiermee beginnen. Over de vraag of deze manier van werken ook directe invloed zal hebben op de wachttijden in de ggz hoeft Carla Roovers niet lang na te denken: ‘Nee, daar is veel meer voor nodig. We doen dit om van het wachten een zinvollere tijd te maken, maar op de lengte van de wachttijden zelf zal dit nog niet uitmaken. Daarvoor moeten we mijns inziens meer werken met preventie, mensen met ervaring en andere vormen van ondersteuning en hulp buiten de ggz.’
Over de aanpak ‘Van Wachttijden naar Starttijden’ maakte GGNet een kort animatiefilmpje:
https://www.youtube.com/watch?v=vhj5420ZBSY
Bekijk ook het actieplan van de regionale taskforce wachttijden GGZ.
Oproep
Hebben jullie ook een goed voorbeeld te delen over de overbrugging tussen verwijzen en start? We schrijven er graag over. Neem contact op via info@wegvandewachtlijst.nl