‘De cliënt moet er beter van worden’ dat is de opdracht die Debbie van Kuijk, programmamanager bij Yulius en Voorzitter van de Regionale Taskforce Waardenland, heeft gekregen bij haar start in deze functie. En dat kan van alles zijn. Van interventies die ervoor zorgen dat wachtenden worden begeleid tot initiatieven die bijdragen aan het verkorten van de wachttijden in de ggz. We spreken haar over een bijzonder project waar ‘gewoon even sparren over een cliënt’ op een pragmatische manier is vertaald in een Regionale Consultatie Dienst. Ingewikkelde naam voor een eenvoudige activiteit; als verwijzer of cliënt sparren met een ggz-professional bij een ggz-instelling in de regio vóór de verwijzing. En wat het oplevert? Minder verwijzingen, dus minder wachtlijst aanmeldingen.
Signalen oppakken
Het idee voor de Regionale Consultatie Dienst was er niet van de een op andere dag. In de Regionale Taskforce Waardenland kwamen een drietal vraagstukken bij elkaar. “We hadden allereerst te maken met lange wachttijden in de regio bij verschillende ggz-instellingen. Ten tweede was iedere instelling op eigen houtje aan het verzinnen hoe ze problemen konden lossen. Als laatste liepen huisartsen er tegenaan dat ze niet makkelijk ergens terecht konden voor kleine vragen die ze wilden stellen of even sparren over een cliënt voor ze gingen verwijzen. Dus gingen ze cliënten toch insturen of verwijzen terwijl de vraag eigenlijk prima door een contactmoment met een instelling beantwoord had kunnen worden. Maar die mogelijkheid was er wel maar niet makkelijk georganiseerd,” vertelt Van Kuijk. “De ggz-instelling Perspectief, en huisartsengroep, HenZ, hebben ervoor gezorgd dat alle ggz-instellingen en huisartsen aan tafel gingen,” licht Van Kuijk toe.
Managementopdracht
Een klinisch psycholoog, Paul Paridaen, van Perspectief* kreeg de managementopdracht om samen met de collega’s van de verschillende ggz-instellingen een werkgroep te vormen die zich hiermee bezig ging houden. Zijn idee was om een rooster te maken. In dat rooster zouden momenten staan waarop verschillende instellingen collega’s beschikbaar stellen die met cliënten kunnen bellen of beeldbellen die een eenvoudige hulpvraag hebben voor een verwijzing. “Plat gezegd een digitale agenda waar direct een afspraak ingepland kan worden. De cliënt, verwijzer of praktijkondersteuner kunnen afzonderlijk van elkaar of samen bij de afspraak zijn. In de agenda voeren zij de vraagstelling in bij de afspraak. Ook rapporteert het systeem direct in Zorgdomein zodat het in het Huisartsen-systeem terechtkomt. Hierdoor kun je ook terug rapporteren zodat het automatisch in het dossier bij de Huisarts belandt,” vertelt Van Kuijk. Om een dergelijk project op te kunnen zetten is uiteraard ook geld nodig. Dat werd ook aangevraagd en gerealiseerd via VGZ waardoor het systeem gebouwd kon worden en nu succesvol draait.
Soort vragen
De vragen die gesteld worden gaan over zaken die zonder verwijzing opgelost kunnen worden. Bijvoorbeeld een medicatievraag. Zoals of een bepaalde specifieke dosering verhoogd kan worden. “Als dit niet vaak aan de hand is bij een huisarts, wil je wel zekerheid voor je een patiënt advies gaat geven. Een verpleegkundig specialist heeft hier veel meer ervaring mee en kan direct meedenken, de juiste vragen stellen en een passend antwoord geven,” licht Van Kuijk toe. Een ander soort vraag is die over de juiste verwijzing. Is een patiënt bijvoorbeeld verslaafd en heeft hij of zij een psychische stoornis, wat is dan de juiste verwijzing op dat moment? Doordat de vragen multidisciplinair behandeld worden krijgt de huisarts het juiste antwoord waardoor iemand op de juiste plek terechtkomt. “En je krijgt commitment van de betreffende instelling, want er is al over nagedacht door een collega. Iemand komt dus niet eerst bij een ander terecht waarna er weer een doorverwijzing plaats moet vinden.” Zo houden ze cliënten buiten de ggz, voorkomt het wachttijd aanmeldingen en wordt er geen tijd besteed aan cliënten omdat ze nu eenmaal zijn verwezen naar de ggz die ook op een andere manier geholpen kunnen worden.
Resultaten
De Regionale Consultatie Dienst is nu 1,5 jaar actief in de regio Waardenland. In 2022 waren er over het hele jaar 100 consulten. Het doel in 2023 is om het aantal consulten te verdubbelen. “We merken dat het gebruik stijgt, het aantal consulten neemt toe. Toch is het gedrag van de verwijzer leidend in het gebruik. In de dienst draaien verpleegkundig specialisten mee die de consulten doen. En huisartsen consulteren het liefst psychiaters. Maar dokters praten graag met dokters. Ook zien we dat er vaak nog fysieke consulten aangevraagd worden terwijl dat niet nodig is. In coronatijd hebben we gemerkt dat digitaal werkt. Een digitaal gesprek zorgt ervoor dat iemand snel is geholpen en een vraag goed wordt behandeld. De kwaliteit is niet minder,” vertelt Van Kuijk. Bij HenZ is een vakcommissie GGZ actief die de Regionale Consultatie Dienst promoot om huisartsen te activeren.
Leerpunten
De projectgroep en alle andere betrokkenen- liepen ook tegen uitdagingen aan. Daarom delen ze graag nog een aantal leerpunten.
- De kracht van dit initiatief is dat we het met z’n allen doen.
- Bekijk goed in je regio hoe iedereen erin staat en blijf met elkaar in gesprek.
- Bedenk hoe je tijd kan opleveren om andere cliënten te behandelen. Dat is een van de eisen voor subsidie.
- Speel medewerkers vrij om bij te dragen aan een initiatief. Het levert hen ook tijd op namelijk.
- Betrek cliëntenraden om hun perspectief ook mee te nemen over hoe ze op de hoogte gehouden willen worden en wat ze zelf zouden kunnen doen.
Toekomst
Van Kuijk sluit het gesprek af met haar wens voor de toekomst; “We beseffen ons dat die onzekerheid van cliënten ontzettend schrijnend is. Daar werken we ook aan met een wachtlijstbeheerder en bijvoorbeeld de intensieve samenwerking met onze herstelacademie ‘Peerpoint’. Ik hoop, met heel mijn hart dat straks de Stuurgroep Toegankelijkheid en wachttijden ggz, niet meer nodig is. Daar ga ik voor.”
Wil je meer weten over de RCD? Neem contact op met Debbie van Kuijk via d.vankuijk@yulius.nl.
*de directeur van Perspectief, Marjolijn Vreeswijk, is ook lid van de Stuurgroep Toegankelijkheid en wachttijden ggz namens MEERGGZ